aplikacja E8 google play app store
aplikacja Matura google play app store

Język włoski - wymagania egzaminacyjne 2022

Spis treści


Szczegółowe wymagania egzaminacyjne

I. Zdający posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

1) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);

2) miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe);

3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne);

4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy);

5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, problemy);

6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);

7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, wymiana i zwrot towaru, promocje, korzystanie z usług);

8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie);

9) kultura (np. uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);

10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu);

11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);

12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno-komunikacyjnych);

13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, ochrona środowiska naturalnego).

II. Zdający rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

1) reaguje na polecenia;

2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje.

III. Zdający rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e-maile, SMS-y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;

3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);

4) znajduje w tekście określone informacje;

5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu.

IV. Zdający tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. wiadomość, e-mail, wpis na blogu):

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;

4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;

5) opisuje upodobania;

6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;

7) wyraża uczucia i emocje.

V. Zdający reaguje w typowych sytuacjach:

1) przedstawia siebie i inne osoby;

2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);

4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;

5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;

6) składa gratulacje, odpowiada na gratulacje;

7) zaprasza i odpowiada na zaproszenie;

8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca;

9) prosi o radę i udziela rady;

10) pyta o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;

11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;

12) wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;

13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);

14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.

VI. Zdający przetwarza prosty tekst pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach);

2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;

3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.

VII. Zdający posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

VIII. Zdający dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. poprawianie błędów).

IX. Zdający stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

X. Zdający posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Średni oczekiwany poziom biegłości językowej (w skali ESOKJ), w tym zakresu środków językowych w wypowiedziach pisemnych - A2.

Zakres struktur gramatycznych.

I. CZĘŚCI MOWY

RZECZOWNIK

1. Liczba pojedyncza rzeczownika, np. libro, attore, attrice, ragazza, città, caffè, tema, cinema, programma, auto, sport, turista, uomo, banco, amico

2. Liczba mnoga rzeczownika, np. libri, cani, ragazze, chiavi, città, caffè, cinema, programmi, auto, sport, turisti, turiste, uomini, banchi, amici

3. Rodzaj męski rzeczownika, np. uomo, cane, caffè, programma, cinema, pilota, tema

4. Rodzaj żeński rzeczownika, np. donna, cornice, abitudine, università, mano, foto,

5. Zdrobnienia, np. paesino

DETERMINANTY RZECZOWNIKA

1. Rodzajniki określone i nieokreślone, np. un, la, gli

2. Rodzajniki cząstkowe, wyrażenie ilości, np. dell’acqua, un po’ di acqua, pieno d’acqua

3. Opuszczenie rodzajnika w niektórych formach i strukturach, np. avere fame, parlare italiano, andare a casa, è architetto, questa è Milano

4. Zaimki wskazujące przymiotne questo, quello i ich formy, np. quest’animale, questa amica, quello studente, quei bambini, quegli uomini

5. Zaimki wskazujące rzeczowne questo, quello, np. Non fare questo!, Il libro che ho comprato è quello.

6. Zaimki dzierżawcze przymiotne, np. il mio libro, mia sorella, la mia sorellina, la loro sorella, la mia mamma, è mio, è il mio

7. Zaimki pytające, np. Qual è il tuo?, Chi è?, Quanta pasta vuoi?, A chi scrivi?, Che cosa c’è?

8. Zaimki nieokreślone przymiotne, np. qualche, nessuno, ogni, tanto, molto, troppo, parecchio, diverso, altro, certo, tutto, ognuno

9. Liczebniki główne i porządkowe, np. due, un milione, primo, ventunesimo

10. Liczebniki zbiorowe, np. paio, coppia

PRZYMIOTNIK

1. Liczba pojedyncza i mnoga przymiotnika, np. bianco, bianchi, comoda, comode, intelligente, intelligenti

2. Formy nieodmienne przymiotnika, np. blu, viola, rosa

3. Regularne i nieregularne stopniowanie przymiotników

- stopień równy, np. Mario è povero.

- stopień porównujący (skala wyższości i niższości), np. Marco è più povero di Luigi., Luigi è meno povero di Marco.

- stopień najwyższy tzw. względny, np. Marco è il più ricco del mondo.

- stopień najwyższy tzw. absolutny, np. Marco è ricchissimo.

ZAIMEK

1. Zaimki osobowe

- w funkcji podmiotu, np. io, loro

- w funkcji dopełnienia bliższego i dalszego mi, me, ti, te, lo, li, gli, la, le, ci, vi

2. Zaimki tzw. podwójne i ich miejsce w zdaniu, np. Te lo do., Dimmi!

3. Zaimki względne proste, np. che, chi, cui i złożone, np. il quale, le quali

4. Cząstki ci, ne i ich miejsce w zdaniu, np. Ci voglio andare., Voglio andarci.

PRZYSŁÓWEK

1. Podstawowe przysłówki czasu, miejsca i sposobu, np. oggi, ora, adesso, domani, lì, là, qui, qua, fuori, felicemente, bene, male, volentieri

2. Tworzenie przysłówków zakończonych na -mente, np. allegramente, velocemente, facilmente, particolarmente

3. Formy nieregularne, np. bene, male

4. Molto, tanto, troppo w funkcji przysłówka, np. Mi piace molto., Piange troppo., Ridiamo tanto.

5. Wyrażenia przysłówkowe, np. all’improvviso, a lungo, in fretta

6. Regularne i nieregularne stopniowanie przysłówków

- stopień porównujący wyższy i niższy, np. più velocemente, meno velocemente, meglio

- stopień najwyższy tzw. względny, np. il più velocemente, il meglio

- stopień najwyższy tzw. absolutny, np. benissimo

7. Przysłówki pytajne i wykrzyknikowe, np. quando, dove, come

PRZYIMEK I SPÓJNIK

1. Przyimki proste i ich użycie, np. Vivo a Torino., Vado in palestra., Parto per Londra., Vengo con Pietro., Dico di sì.

2. Przyimki ściągnięte, np. della, nel, sullo, all’

3. Podstawowe spójniki współrzędne, np. e, ma, o i podrzędne, np. che, se, quando 

CZASOWNIK

1. Czasowniki regularne i nieregularne

- odmiana czasowników I, II, III koniugacji, np. prendo, prendi, prende, prendiamo, prendete, prendono; ho, hai, ha, abbiamo, avete, hanno

2. Czasowniki modalne volere, potere, dovere

- czasowniki modalne w czasach przeszłych złożonych, np. Sono dovuto partire., Ho dovuto correggere.

3. Czasowniki posiłkowe avere i essere

4. Czasowniki zwrotne, np. chiamarsi, alzarsi

- czasowniki zwrotne w strukturach z czasownikami modalnymi, np. Anna deve alzarsi presto., Anna si deve alzare presto.

5. Czasowniki nieosobowe łączące się z bezokolicznikiem bisogna, è necessario, np. Bisogna studiare molto., Oggi è necessario conoscere almeno una lingua straniera.

6. Czasowniki przechodnie, np. aiutare, bere, studiare i nieprzechodnie, np. andare, rimanere

7. Strona czynna i bierna czasownika w czasach: teraźniejszym (presente), przeszłym (passato prossimo i imperfetto), przyszłym (futuro semplice) oraz strona czynna w trybie warunkowym prostym (condizionale semplice), np. Marco ama Luisa., Luisa è amata da Marco., Marco ha amato Luisa., Luisa è stata amata da Marco.

8. Zdanie z czasownikami modalnymi dovere, potere, volere, np. Per poterlo fare, bisogna chiedere a Marco.

9. Forma bezosobowa z cząstką si, np. Qui si può stare.

10. Cząstka ci z czasownikami essere i volere, np. Ci sono dei libri., C’è un cane., Ci vuole un’ora., Ci vogliono molte persone per farlo.

11. Cząstka ci z czasownikiem avere, np. ce l’ho, non ce l’abbiamo

12. Wieloznaczność czasowników, np. Fa l’avvocato., Faccio da mangiare., Ho passato l’esame., Passano gli anni.

13. Opozycje czasowników, np. dire/parlare, guardare/vedere, ascoltare/sentire, andare/venire.

TRYBY I CZASY

1. Tryb oznajmujący

- czas teraźniejszy (presente), np. Leggo un libro., Marco corre veloce., Andiamo al cinema.

- czasy przeszłe (passato prossimo i imperfetto), np. Sono tornato a casa., Abbiamo mangiato la pasta., Il tempo era bello.

- czas przyszły (futuro semplice), np. Domani partirò., Il mese prossimo andremo al mare.

2. Konstrukcja stare w połączeniu z imiesłowem przysłówkowym, np. Sto studiando.

3. Konstrukcja stare per fare, np. Sto per uscire.

4. Tryb rozkazujący (imperativo), np. Parla!, Bevi!, Scendi!, Non parlare!, Andiamo!, Venite!, Fa’!, Alzati!

5. Tryb rozkazujący z zaimkami osobowymi, np. Aiutalo!, Non lo aiutare!, Non aiutarlo!, Dammi una mano!

6. Tryb warunkowy prosty (condizionale semplice), np. Uscirei.

7. Formy tzw. implicytne: imiesłów przysłówkowy czynny (gerundio), np. uscendo

8. Zasady zgodności czasów:

- jeśli zdanie główne jest w czasie teraźniejszym, np. Marco incontra la ragazza che ha conosciuto alla festa.

9. Okres warunkowy

- warunek realny: Se + presente + presente; Se + futuro + futuro, np. Se ho tempo, vengo., Se riuscirò, ti accompagnerò io.

- warunek niemożliwy do spełnienia: Se + imperfetto + imperfetto, np. Se lo sapevo, ti telefonavo subito.

II. SKŁADNIA

1. Zdania proste:

- zdanie oznajmujące, np. Maria è rimasta a casa.

- zdanie pytające z dove, quando, chi, che cosa, perché

- zdanie przeczące, np. Non ho visto nessuno.

2. Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie

- zdanie z czasownikami fare, lasciare, dire, pensare, np. Penso di fare in tempo., Penso di dirgli tutto.

- zdanie czasowe z bezokolicznikiem prima di, np. Prima di uscire devi fare i compiti.

- zdanie pytające pośrednie, wyrażające pytanie bądź wątpliwość, np. Dimmi perché l’hai fatto?, Non so se partire.

- zdanie pytające wprowadzone przez słowa takie, jak np. dove, quando, chi, che cosa, perché, np. Mi dici quando ci vediamo?, Non so come fare., Gli ho chiesto dove andiamo.

- zdanie podmiotowe, np. Si sa che lui ha dei problemi.

- zdanie dopełnieniowe, np. Tutti sanno che lui ha dei problemi.

- zdanie względne z chi, che, cui, il quale, np. Ho incontrato la ragazza che mi hai presentato ieri.

- zdanie czasowe z mentre, quando, appena, finché, np. Da quando ti ho conosciuta, penso solo a te.

- zdanie przyczynowe wprowadzone przez perché, poiché, np. Non sono uscito, poiché dovevo fare i compiti.

- zdanie skutkowe z che, così...che, tanto...che, np. Studio così tanto che non ho tempo per uscire.

- zdanie sposobu z gerundio, np. È uscito correndo.

W tekstach na rozumienie ze słuchu oraz rozumienie tekstów pisanych mogą wystąpić środki gramatyczne spoza powyższej listy. Znajomość takich środków nie będzie jednak warunkowała poprawnego rozwiązania zadań egzaminacyjnych.

Polityka Prywatności